Ik heb hulp nodig

Een scheiding is een moeilijke, emotionele situatie. Niet alleen voor de ouders, maar ook voor de kinderen. Tijdens een echtscheiding lopen de emoties vaak hoog op. Soms is het zo erg dat er strijd ontstaat, de zogeheten “complexe echtscheiding”. Er wordt ruzie gemaakt om bijvoorbeeld de verdeling van de goederen, de alimentatie en de kinderen.

In zo’n stresssituatie kan iemand de controle verliezen en kan er zelfs lichamelijk of psychisch geweld aan te pas komen. Dit heeft grote, negatieve gevolgen voor het welzijn van de kinderen.

Kinderen, die betrokken zijn bij een complexe echtscheiding, zijn kwetsbaar. Naast verdriet hebben ze te maken met loyaliteitsproblemen en schuldgevoelens. De schadelijke gevolgen van de scheiding voor het kind zijn vaak moeilijk te herkennen. Meestal gaat het om een combinatie van signalen.

Hulp Bij Scheiden Gelderland

Hulp Bij Scheiden Gelderland is een initiatief van de samenwerkende jeugdhulpregio’s in Gelderland. Op deze website vinden ouders, kinderen en professionals het beschikbare hulpaanbod in elke Gelderse gemeente. De belangen van de kinderen staan centraal, maar het aanbod richt zich ook op de ouders. De website geeft onder meer aan of het hulpaanbod vrij toegankelijk is of dat een verwijzing noodzakelijk is.

Geweld tegen dieren kan een opstap zijn voor huiselijk geweld tegen mensen. Bijvoorbeeld: agressie richt zich in eerste instantie op een huisdier en gaat later over in geweld tegen volwassenen en kinderen. Ook worden slachtoffers van misbruik en geweld gechanteerd doordat de dader het huisdier bedreigt. Mishandeling van een geliefd huisdier betekent ‘geestelijke’ mishandeling van partner of kind.

Eergerelateerd geweld is geestelijk of lichamelijk geweld om te voorkomen dat de eer van de familie wordt geschonden of om deze ‘misstap’ te herstellen. In veel bevolkingsgroepen met een groepscultuur is familie-eer erg belangrijk.

Kinderen, die getuige zijn van huiselijk geweld kunnen op allerlei manieren merken, dat er sprake is van geweld tussen hun ouders. Zij zien (ooggetuige) of horen (oorgetuige) geweld en conflicten tussen hun ouders of worden geconfronteerd met de gevolgen ervan, bijvoorbeeld verwondingen van de moeder of het moeten vluchten naar een veilige plek. Het kind is vaak niet alleen getuige van geweld in het gezin, maar kan ook rechtstreeks slachtoffer zijn. Kinderen proberen regelmatig ouders te helpen door tussenbeide te komen en kunnen dan ook klappen op lopen.

Geweld tussen ouders roept bij kinderen vaak heftige emoties op. Ze ervaren het als verwarrend en pijnlijk als ouders zowel een bron van veiligheid als van angst zijn. Ze groeien bovendien op met twijfels en verwarring over de betekenis van liefde, intimiteit en geweld. De meest voorkomende reacties van kinderen zijn verdriet, angst, boosheid en machteloosheid. Vaak zijn er ook lichamelijke klachten bij kinderen. Als huiselijk geweld vaker plaatsvindt, leven kinderen in voortdurende angst voor een volgende aanvaring tussen de ouders. Geweld tussen ouders schaadt de basisveiligheid en het basisvertrouwen van kinderen in hun ouders/opvoeders.

In elke relatie kan huiselijk geweld voorkomen. Ook LHBTI’ers (homoseksuelen, lesbiennes, biseksuelen, transgenders, interseksuele) kunnen te maken krijgen met geweld in hun relatie. Het vragen van advies kan voor LHBTI’ers erg lastig zijn gezien de minderheidspositie waar mensen zich in bevinden. Maar ook de schaamte die er al ligt rondom de eigen geaardheid of gender kan het nog lastiger maken.

Huwelijksdwang is het dwingen van een meisje, vrouw, jongen of man tot het aangaan van een huwelijk. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren door de ouders, familieleden of door andere mensen in de omgeving van het slachtoffer. Het komt voor dat ouders hun kind in hun land van herkomst uithuwelijken en daar achterlaten.

Slachtoffers van een gedwongen huwelijk zijn meestal jong en afhankelijk van hun partner of familie. Vaak hebben ze te maken met geweld of bedreiging. Zij doen meestal geen aangifte uit angst, schaamte of loyaliteit aan de familie.

Lichamelijke (of fysieke) kindermishandeling is bijvoorbeeld slaan, schoppen, bijten, knijpen, krabben, aan haren trekken of brandwonden toebrengen. Deze mishandeling komt in verschillende gradaties voor, van zeer licht tot zeer ernstig geweld.

Bij ‘lichte’ vormen van lichamelijk geweld is er sprake van kindermishandeling, als ze zich regelmatig voordoen.

Bij lichamelijke verwaarlozing krijgt het kind niet de zorg en verzorging, waar het gezien zijn leeftijd behoefte aan en recht op heeft. Het gaat dan bijvoorbeeld om te weinig, slechte of onregelmatige voeding geven, onvoldoende bescherming geven tegen kou en het onvoldoende bieden van veilige ontwikkelingsmogelijkheden. Ook het ontzeggen van noodzakelijke medische zorg is een vorm van verwaarlozing. Bij ernstige verwaarlozing komt de fysieke veiligheid van het kind in gevaar. Dat is bijvoorbeeld het geval bij het ontbreken van onderdak of toezicht.

Meisjesbesnijdenis of vrouwelijke genitale verminking is een ingreep aan de uitwendige geslachtsorganen, waar geen medische noodzaak voor is. Daarbij wordt een deel of de hele clitoris weggesneden. Het hangt af van de traditie welke vorm gebruikt wordt. Meisjes- en vrouwenbesnijdenis komt met name voor in Afrikaanse landen, het Midden-Oosten en Azië. Bevolkingsgroepen uit deze landen zien de besnijdenis vaak als traditie, een vorm van hygiëne, of een teken van schoonheid. Meisjesbesnijdenis kan levenslang ernstige gevolgen hebben, zowel lichamelijk als psychisch.

In Nederland zien we meisjes- en vrouwenbesnijdenis als een ernstige vorm van mishandeling. Alle vormen van meisjes- en vrouwenbesnijdenis zijn in ons land verboden. Ook meisjes/vrouwen naar het buitenland brengen voor een besnijdenis is strafbaar.

Onder ouderenmishandeling wordt verstaan, fysiek geweld, psychisch geweld (bijv. uitschelden) verwaarlozing, het beperken van de rechten (bv. in vrijheid beperken) of financiële uitbuiting (bijv. geld afnemen). Ook seksueel geweld kan voorkomen.

Het risico van ouderenmishandeling neemt toe met het ouder worden, vooral wanneer de oudere meer zorg nodig heeft en afhankelijk wordt van derden. De mishandeling kan gepleegd worden door een familie- of gezinslid, maar ook door een beroepskracht. Met regelmaat is de mishandeling het gevolg van overbelasting van de mantelzorger.

Onder oudermishandeling verstaan we het regelmatig lichamelijk aanvallen of bedreigen van de vader of moeder door een kind (tot 24 jaar).  De relatie met het kind raakt uit evenwicht en het kind probeert de situatie te controleren door het uitoefenen van gewelddadige handelingen.

Oudermishandeling kan iedereen overkomen. Net zoals andere geweldsvormen kan er sprake zijn van een glijdende schaal. Bijvoorbeeld: het begint met brutaliteit, wordt bedreiging of chantage. Ook het opzettelijk vernielen van dierbare spullen van de ouder is een vorm van psychisch geweld. Het komt ook voor dat er sprake is van fysiek geweld, zoals slaan en schoppen.

Onder (ex-) partnergeweld valt al het geweld tussen partners of ex-partners. Het kan een uit de hand gelopen ruzie zijn, waarbij een partner uit onmacht de controle verliest en dingen zegt of doet die de ander schaadt.  Maar het kan ook gaan om het herhaaldelijk en langdurig gebruik van geweld. Machtsverschillen in de relatie kunnen aanleiding zijn voor het ontstaan van geweld.

Van psychische of emotionele mishandeling is sprake, wanneer ouders of andere opvoeders met hun houding en gedrag afwijzing en vijandigheid uitstralen tegenover het kind. Ouders kunnen het kind regelmatig uitschelden, het kind herhaaldelijk laten horen dat het niet gewenst is of het kind opzettelijk bang maken. Psychische mishandeling kan ook bestaan uit nare uitspraken over het kind tegenover anderen, waar het kind zelf bij is. Het opsluiten en vastbinden van het kind valt ook onder psychische mishandeling.

Als ouders langdurig tekort schieten in het bijvoorbeeld geven van positieve aandacht aan het kind en er is onvoldoende ouderlijk gezag en structuur in de opvoeding is er sprake van psychische verwaarlozing. De behoeften van het kind worden niet beantwoord.

Als iemand seksuele handelingen tegen zijn zin heeft moeten ondergaan of heeft moeten uitvoeren spreek je over seksueel misbruik. Het kan een bekende zijn die je hiertoe dwingt, bijvoorbeeld een vader, broer, tante, hulpverlener, lerares, collega of partner. Naast incest, verkrachting en aanranding vallen ook seksuele intimidatie en  jeugdprostitutie/ loverboy problematiek onder seksueel misbruik.

Seksueel misbruik is ingrijpend. Soms gaat het gepaard met veel machtsvertoon

zoals geweld, bedreigingen en chantage. Het slachtoffer voelt zich machteloos, schaamt zich of voelt zich schuldig. Hierdoor is het moeilijk om erover te praten.

Stalking (in de wet ‘belaging’ genoemd) is een misdrijf. Volgens de wet is belaging: ‘het stelselmatig, opzettelijk en ongewenst inbreuk maken op de privacy van een ander, met het doel de ander te dwingen iets te doen, iets niet te doen of iets te dulden of met het doel vrees aan te jagen’.

Onder de volgende voorwaarden kun je aangifte doen van stalking:

– Het gedrag van de stalker is structureel.

– De stalker stalkt opzettelijk.

– Hij/zij stalkt om je (en jouw familie) ergens toe te dwingen (bijvoorbeeld te reageren of het contact te herstellen), bang te maken of te hinderen.